پخ زنی لوله چیست؟ چگونه یک لوله را پخ زنی کنیم؟

پخ زنی لوله به لبه‌سازی انتها و گوشه لوله گفته می‌شود. این فرآیند که به نام‌های چمفرینگ لوله یا آماده‌سازی انتهای لوله نیز شناخته می‌شود؛ برای ایجاد یک زاویه مشخص در لوله صورت می‌گیرد.

در واقع هدف اصلی از پخ زنی، آماده‌سازی لوله برای جوشکاری و اتصال با کیفیت است! کیفیت پخ‌زنی لوله مستقیماً بر کیفیت نهایی جوش تاثیر می‌گذارد، بنابراین آماده‌سازی لوله قبل از جوش و اتصال، ضروری است.

همچنین کاربردهای پخ زن ورق و لوله فقط به جوشکاری محدود نمی‌شود؛ از این فرآیند برای پلیسه‌زنی لوله‌های بریده شده، افزایش ایمنی لبه‌ها وبهبود ظاهر آنها استفاده می‌شود. انتهای لوله‌ها می‌توانند اشکال مختلفی داشته باشند که در ادامه به انواع شیوه‌‌های پخ‌زنی می‌پردازیم.

Bevelling یا Beveling: کدام صحیح است؟

هر دو املای Bevelling یا Beveling معادل انگلیسی واژه پخ‌زنی هستند. تفاوت آنها در این است که Bevelling املای رایج در انگلیسی بریتانیایی و Beveling انگلیسی آمریکایی است. اصطلاحات دیگری همچون: چمفرینگ لوله، آماده‌سازی انتهای لوله و لبه‌سازی در این حوزه متداول هستند.

تفاوت بین چمفرینگ و پخ‌ زنی چیست؟

یکی از انواع خاص پخ زنی لوله، چمفرینگ لوله است! هر دو اصطلاح اشاره به لبه‌سازی بین دو سطح لوله دارد. تفاوت اصلی آنها در زاویه لبه‌سازی است: در چمفرینگ معمولا لبه‌سازی با زاویه 45 درجه انجام می‌شود، یعنی دو صفحه را با زاویه 45 درجه به هم متصل می‌کنند؛ در حالیکه در پخ‌زنی، این زاویه می‌تواند بین 45 تا 90 درجه متغیر باشد.

پخ زنی لوله چگونه انجام می‌شود؟ روش‌ها و ابزارها

برای پخ زن لوله روش‌های مختلفی از جمله: استفاده از ماشین‌های پخ زنی ثابت یا متحرک، پخ زن دستی با سمباده، تورچ کاتر و تورچ پلاسما وجود دارد که هر کدام ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند.

• پخ‌زن دستی با سمباده: این روش ارزان‌ترین، اما در عین حال خطرناک‌ترین شیوه پخ‌زنی است. زمان زیادی می‌برد و نیاز به یک اپراتور ماهر دارد. همچنین، کیفیت کار نهایی در پخ‌زنی دستی هرگز به پای کیفیت پخ‌زنی ماشینی نمی‌رسد و یکدست نخواهد بود.
• تورچ کاتر یا پلاسما کاتر: این روش برای آماده‌سازی انتهای لوله بسیار سریع‌تر از پخ‌زنی دستی است. با این حال، معایبی نیز دارد؛ قسمت صاف انتهایی لوله باید با دست آماده شود که این کار ایمنی پایینی دارد و نتایج یکنواختی ارائه نمی‌دهد. علاوه بر این، پخ‌زنی با تورچ برای همه جنس‌های لوله مناسب نیست و ممکن است در تولید، محدودیت ایجاد کند.
• ماشین‌های پخ‌زنی قابل حمل: این ابزارهای پخ‌زنی بسیار ایمن‌تر از روش‌های دستی و تورچ هستند. مزیت اصلی ماشین پخ‌زنی قابل حمل این است که به راحتی جابه‌جا می‌شوند. یعنی نیازی به انتقال لوله‌ها به محل دستگاه نیست و می‌توان دستگاه را به محل انجام کار برد. این دستگاه‌های پخ‌زنی برای کارهای تعمیر و نگهداری و کارگاه‌های ساخت‌وساز ایده‌آل هستند، اما برای تولیدات انبوه کارایی ندارند.
• ماشین‌های پخ‌زنی ثابت: این ماشین‌های پخ‌زنی پیشرفته‌ترین گزینه‌ هستند که قابلیت‌های بسیار زیادی دارند. با استفاده از ماشین پخ‌زنی ثابت می‌توان اشکال مختلف پح زنی را برای انواع لوله‌ها اجرا کرد. این ماشین‌ها با بهره‌گیری از ابزارهای متنوع، توانایی ایجاد انواع زوایای پخ را دارند و برای تولید انبوه طراحی شده‌اند. محیط کار با این دستگاه‌ها بسیار ایمن است و به راحتی می‌توانند در خطوط تولید خودکار ادغام شوند! زیرا نیاز به حضور مداوم اپراتور ندارند.

مزایای ماشین‌های پخ زنی ثابت شامل موارد زیر می‌شود:

• اینسرت‌های برش کارباید با هزینه کم قابل تعویض هستند
• راه‌اندازی آن‌ها آسان است
• نیاز به نگهداری و تعمیر کمی دارند
• فرایند پخ‌زنی با کمترین هزینه و در کوتاه‌ترین زمان انجام می‌شود
• این ماشین‌ها محیط کاری ایمن و بدون ریخت‌وپاش ایجاد می‌کنند
• قابلیت انجام انواع پخ‌زنی برای لوله‌هایی با جنس‌های مختلف را دارند
• نیاز به اپراتور حرفه‌ای ندارند
• پخ‌زنی لوله را با بالاترین کیفیت انجام می‌دهند که مستقیماً بر کیفیت جوش لوله تأثیر می‌گذارد

پیشنهاد مطالعه: انواع پخ زن از نظر کارایی کدامند؟

نقاط ضعف شیوه‌های مختلف پخ زنی

چگونه شیوه صحیح پخ زنی را انتخاب کنیم؟

قبل از انتخاب شیوه صحیح پخ‌زنی، باید عوامل متعددی را در نظر گرفت. همچنین سوالات زیر می‌تواند در تصمیم‌گیری برای انتخاب دستگاه پخ زنی به شما کمک کند:

آیا امکان جابجایی لوله یا صفحه، به محل دستگاه پخ‌زنی وجود دارد؟

آیا قابل حمل بودن دستگاه پخ‌ زنی ضروری است؟

میزان زمان مورد نیاز برای هر لوله یا هر عملیات پخ‌زنی چقدر است؟

برای راه‌اندازی دستگاه پخ‌زن، چه سطح از مهارت لازم است؟

ایمنی همواره باید اولویت اصلی باشد. هیچ کدام از شرایط و الزامات دیگر به اندازه ایمنی مهم نیست. فارغ از سایر شرایط و الزامات، ارزیابی خطرات احتمالی در مکان پخ‌زنی، اولین قدم برای تصمیم‌گیری در مورد شیوه مناسب پخ‌زنی است.

پیشنهاد ما برای پخ‌زنی لوله

شرکت ماشین‌آلات کاپییر، متخصص در تولید ماشین‌های پخ‌زنی ثابت و انواع دستگاه‌های پخ‌زنی، بیش از 20 سال است که در این صنعت فعالیت دارد. ما در حال طراحی، مهندسی و ساختن سه نوع مختلف ماشین‌های پخ‌زنی ثابت هستیم.

• پخ‌زن سری S: در دو مدل دستی و خودکار موجود است.
• پخ‌زن سری CB: برای پخ زنی لوله و برش CNC (بیور CNC) کاربرد دارد.
• پخ‌زنی سری RTL: بهترین و پرقابلیت‌ترین گزینه با حق انتخاب بالا است.

اگر برای انتخاب دستگاه‌ پخ‌زنی خود به مشاوره نیاز دارید، حتما با ما تماس بگیرید، بسیار خرسند خواهیم بود که دانش خود را با شما به اشتراک بگذاریم و بهترین راه‌حل و پیشنهاد را به شما ارائه دهیم.

اشکال مختلف ‌پخ زنی برای لوله‌ها

برای جوشکاری لوله‌هایی با ضخامت بیش از 3 میلی‌متر، پخ‌زنی و لبه‌سازی می‌تواند به‌صورت یکطرفه یا دو طرفه انجام شود.این کار باعث می‌شود، لوله‌ها زمان جوشکاری بهتر به هم بچسبند و اتصال با کیفیت بالاتری حاصل شود. اشکال پخ‌زنی متنوع هستند و انتخاب نوع مناسب به نوع جوش لوله و فرآیند جوشکاری بستگی دارد.

اشکال رایج پخ‌زنی لوله

پخ‌زنی لوله‌ها را می‌توان به روش‌های زیر انجام داد:

• پخ‌زنی V شکل (جناغی) و پخ‌زنی V شکل ترکیبی: اینها رایج‌ترین شکل‌های پخ‌زنی هستند. در پخ‌زنی V شکل، معمولاً لبه‌ها با زاویه‌های 30، 37.5 و 45 درجه پخ‌زنی می‌شوند. بیشتر پخ‌زنی‌های V شکل در انتهای خود یک بخش صاف با زاویه 90 درجه و ارتفاع 1 تا 1.8 میلی‌متر دارند. این نوع پخ‌زنی برای لوله‌هایی که فرایند جوش آنها به‌صورت خودکار یا دستی است، کاربرد دارد.
• پخ‌زنی J شکل  (یا نیم‌لاله‌ای) و پخ‌زنی J شکل ترکیبی: یکی دیگر از اشکال رایج پخ‌زنی، پخ‌زنی J شکل بوده که به پخ‌زنی نیم‌لاله‌ای نیز معروف است. در این شیوه انتهای لوله به شکل J در می‌آید و لوله برای جوش آماده می‌شود. مزیت این روش، کاهش مقدار مواد برداشته از لوله و نیاز کمتر به مواد و سیم جوش است. نام این نوع جوش، جوش شیاری است که می‌تواند در فرآیندهای جوش دستی یا خودکار مورد استفاده قرار گیرد. پخ‌زنی J شکل  یا نیم‌لاله‌ای برای لوله‌های سنگین با ضخامت دیواره کم و همچنین لوله‌های سبک با ضخامت دیواره زیاد مناسب است. در حالیکه پخ‌زنی J شکل ترکیبی (که به پخ‌زنی J شکل دوبل معروف است) را فقط می‌توان در لوله‌های ضخیم و سنگین استفاده کرد.
• پخ‌زنی داخلی – هم‌سطح سازی درون لوله: پخ‌زنی داخلی که به آن همسطح سازی درون لوله یا پخ‌زنی پشتی هم می‌گویند، یکی دیگر از اشکال پخ زنی است. هدف از آن، اطمینان از یکسان بودن ضخامت انتها و داخل لوله است. پخ‌زنی ترکیبی به این معنا است که برای مثال: پخ‌زنی ‍J شکل و هم‌سطح سازی داخلی هر دو در یک لوله انجام می‌شوند.

جمع‌بندی: انتخاب پخ‌زن مناسب برای ‌لوله‌ها

فرآیند کلیدی در هر صنعتی پخ‌زنی است که مستقیماً بر کیفیت جوشکاری و استحکام اتصالات لوله‌ها تأثیر می‌گذارد. از آماده سازی لوله برای جوش گرفته تا افزایش ایمنی و زیبایی، پخ‌زنی کاربردهای گسترده‌ای دارد. لذا انتخاب روش مناسب پخ زنی، چه پخ‌زن دستی و تورچ یا ماشین‌های پخ‌زنی ثابت و قابل حمل، به عواملی مانند: حجم کار، نوع لوله و مهم‌تر از همه، ایمنی بستگی دارد.

شرکت ماشین‌آلات کاپییر با ارائه انواع دستگاه‌های پخ‌زنی، راه‌حل‌های متناسب با نیازهای متنوع این صنعت را فراهم کرده و به بهبود کیفیت نهایی پروژه‌ها کمک شایانی می‌کند.

این شرکت، دانش و مهارت مهندسی اشکال مختلف پخ‌زنی را در تولیدات خود پیاده‌ کرده‌ است. ماشین‌های پخ‌زنی آن مجهز به 350 ابزار برای ایجاد انواع پخ‌زنی هستند. پخ‌زنی لوله‌ها به شکلی انجام می‌شود که درون و بیرون لوله یکدست، دارای قطر یکسان و هچنین انحنا و گردی یکنواخت باشند. این امر در نهایت منجر به اتصالی با استحکام و مقاومت بالا می‌شود.

برای دریافت مشاوره و راهنمایی در مورد دستگاه‌های پخ‌زنی و همینطور اشکال مختلف پخ‌زنی، می‌توانید با کارشناسان ایران بور تماس بگیرید.

گردآوری توسط: فروشگاه ابزار آلات صنعتی ایران بور