تیر آهن به علت استحکام ذاتی و تطابق پذیری بخش اساسی صنعت ساختمان سازی است. تیر آهن ها در وهله اول به علت توانایی شان در پشتیبانی از سازه ها، تنوعی از عملکردهای حیاتی متفاوتی از خود ارایه می دهند. تیر آهن چه به شکل عمودی استفاده شود چه به شکل افقی، می تواند نیروهای بارگذاری گسترده ای را تحمل کند به این معنی که آنها به طور اساسی «اسکلت» سازه در حال ساخت را تشکیل می‌دهد.
انواع متفاوت تیر آهن کدامند؟
دو نوع تیر آهن اصلی مورد استفاده عبارتند از:
- استاندارد (همچنین معروف به تیر آهن I شکل)
- عریض بال (همچنین معروف به تیر آهن H شکل)
تیر آهن I شکل
تیر آهن استاندارد یا I شکل دارای دو صفحه افقی به نام بال یا فلنج است که توسط یک صفحه عمودی به نام جان تیر یا وب به یکدیگر وصل می شوند. ارتفاع جان تیر بزرگتر از عرض بال ها بوده، بنابراین وقتی به سطح مقطع آن نگاه شود شبیه حرف بزرگ I دیده می‌شود. تیر آهن های استاندارد یا I شکل همچنین لبه های مخروطی دارند.
تیر آهن H شکل
تیر آهن H شکل یا تیر آهن با بال یا فلنج عریض همان چیدمان بال و جان تیر آهن را داشته اما با این تفاوت که بال های آن از جان تیر بلند تر است. این باعث شده است که سطح مقطع آن به شکل حرف بزرگ H دیده شود. بر خلاف تیر آهن های I شکل یا استاندارد، تیر آهن های H شکل یا عریض بال دارای لبه های چهار گوش یا گونیا بوده و بال ها و جان تیر به طور معمول ضخیم تر هستند.
فرآیند تولید
هر دو نوع تیر آهن معمولا با یک روش به نام رول تولید می‌شوند. در این روش برای شکل گرفتن، فلز پایه قبل از عبور از رول شکل دهنده و رسیدن به شکل کلی گرم می‌شود. سپس شکل تقریبی و خشن تیرآهن قبل از برش طولی، از طریق نورد ثانویه شکل دقیق خود را می‌گیرد.
علاوه بر این تیر آهن H شکل یا عریض بال می‌تواند به روشی تولید شود که در آن صفحات فولادی که بال ها را می‌سازند به صفحه فولادی که جان تیر را می‌سازد جوشکاری شوند. مزیت این روش در آن است که تیر آهن H شکل محدود به اندازه ماشین های رول یا شکل دهی نیست.
کاربرد های تیر آهن
برای اطمینان یافتن از ایمنی و پایداری سازه ها و در عین حال استفاده از کمترین میزان مواد، اغلب از تیر آهن به عنوان نگهدارنده یا تکیه گاه سازه ها استفاده می‌شود. به همین دلیل تیر آهن ها یکی از مقرون به صرفه ترین روش های ساختمان سازی هستند.
هر دو نوع تیر آهن می تواند در نقش های تکیه گاهی متعددی به کار گرفته شوند. اما تمام اندازه ها و شکل های متفاوت برای استفاده در موارد خاص تدارک دیده شده اند. برای آشنایی با انواع فلز گرانبها به بخش مجله ابزار ایران بور مراجعه کنید.
یک تیر آهن I شکل لبه های مخروطی دارد زیرا موثرترین روش برای انتقال بارهای سنگین است. این به این معنی است که وقتی به شکل افقی مورد استفاده قرار می گیرند، تیر آهن استاندارد نسبت به تیر آهن عریض بال با همان اندازه می‌تواند بار بیشتری را تحمل کند. به همین دلیل تیر آهن های استاندارد به طور معمول به عنوان عضو باربر افقی استفاده می شوند.
از آن جایی که بال ها و جان های تیر آهن های عریض بال یا H شکل به طور کلی ضخیم تر هستند این تیر آهن ها می توانند برای تحمل بارهای بزرگتر، عریض تر و بلندتر تولید شوند. لبه های چهارگوش یا گونیا همچنین باعث می‌شود که راحت تر به دیگر تیر آهن ها یا صفحات در هر انتها جوشکاری شوند. به همین دلیل تیر آهن های عریض بال به طور معمول برای عضو های باربر عمودی استفاده می شوند.
تیر آهن ها را می‌توان به‌طور تقریبی در هر سازه ای به عنوان ستون های تکیه گاهی یافت. به طور معمول کاربردهای تیر آهن ها شامل ساختمان سازی (هم تجاری و هم مسکونی)، پل ها، ورزشگاه ها، انبارها و آشیانه های هواپیما است. اگر علاقه مند به شناخت انواع فولاد هستید، ما در یک مقاله جامع این موارد را برای شما آماده کرده ایم.
