خطرات شغل جوشکاری چیست؟ بررسی جامع

پیچیدگی و خطر جوشکاری موضوع مهمی است که جوشکاران باید در هنگام انجام فرآیند جوشکاری به آن توجه کنند. این عوارض می توانند در دراز مدت یا کوتاه مدت رخ دهند و اثرات متفاوتی بر سلامت شما داشته باشند

در صنایع مختلف از روش هایی مانند جوشکاری و لحیم کاری برای اتصال فلزات استفاده می شود. هر کدام از این روش های جوشکاری در شرایط خاص خود مفید و مؤثر هستند و کار با آنها دشواری ها و خطراتی را به همراه دارد. همچنین با رعایت چند نکته ساده می توان از هر یک از این مشکلات به راحتی جلوگیری کرد.

اگر شما نیز به موضوع عوارض ناشی از خطرات جوشکاری علاقه دارید و می خواهید اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید، ادامه مقاله امروز ما را از دست ندهید. در این مقاله قصد داریم به بررسی عوارض و خطرات جوشکاری بپردازیم.

عوارض جوشکاری

سروصدای زیاد در محیط کار: 

یکی از خطرات جوشکاری ایجاد صدای زیاد در حین فرآیند جوشکاری است. از عوارض ناشی از سر و صدا در محیط های مختلف کاری می توان به کم شنوایی، صدای زنگ در گوش، صدای زنگ در پرده گوش و تحریک اعصاب اشاره کرد.

لازم به ذکر است وجود آلودگی صوتی در کارگاه ها باعث ایجاد تغییراتی در ترکیب خون و سایر مایعات بدن می شود. این تغییرات منجر به افزایش یا کاهش قند خون می شود. در نتیجه اگر سر و صدای محیط کار به حدی باشد که مکالمه بین افراد را مختل کند، صدای تولید شده بیش از حد قابل قبول است و می تواند به سیستم شنوایی افراد آسیب برساند. 

همچنین دستگاه های محافظ شنوایی که از گوش کاربران در برابر خطرات جوش محافظت می کنند شامل موارد زیر است:

پلاک گوش: طراحی و ساخت این دستگاه مجرای گوش داخلی را به طور کامل می پوشاند.

گوش بند: این دستگاه به طور کامل گوش خارجی را می پوشاند و از نظر محافظ گوش ایمن تر از گوش بند است. همچنین کار با این دستگاه بسیار آسان است.

اشعه های ساطع شده در جوشکاری:

یکی دیگر از عوارض و خطرات جوشکاری، تشعشعات جوش است. از جمله اشعه ماوراء بنفش، نور مادون قرمز و … از پرتوهایی هستند که در حین جوشکاری خطرات زیادی را متوجه کاربران می کنند. در این موارد به پرتوهای تولید شده در حین جوشکاری اشاره می کنیم.

برای خرید انواع دستگاه جوش و برش میتوانید از فروشگاه ایران بور اقدام به خرید کنید!

پرتو فرابنفش و مادون قرمز:

پرتو های فرابنفش پرتو هایی هستند که در نقطه تماس ساطع می شوند. این اشعه به پوست چشم، گردن و دست فرد آسیب می رساند و می تواند باعث سرطان پوست شود.

تشعشعات مادون قرمز از اشتعال فلزات مذاب تولید می شود. این تابش جوشکاری خطرناک است و به عدسی چشم آسیب می رساند و قرار گرفتن در معرض طولانی مدت منجر به بیماری آب مروارید می شود.

همچنین عوارض جانبی جوش برای چشم و تشعشعات حاصل از جوشکاری منجر به خطرات اجتناب ناپذیری می شود. دستگاه های جوش برقی می توانند با علائم قرمزی، التهاب ملتحمه، خیرگی، خارش، آب مروارید و اشک ریزش به چشم کاربر آسیب بزنند. بهترین راه برای جلوگیری از آسیب چشم در اثر خطرات پرتو جوش، استفاده از عینک جوشکاری و سپر ایمنی است.

عوارض دود جوشکاری:

سوزاندن کاربید و استیلن، نوعی دود ایجاد می‌کند که شامل فلزات سمی و مواد شیمیایی است که باعث ایجاد خطر تنفسی برای جوشکاران و کاربران می‌شود. دودی که پیدا می شود باعث مشکلات ریه و تنفس افراد می شود.

لازم به ذکر است که گاز استیلن بی رنگ بوده و بوی نامطبوعی ندارد اما در حین جوشکاری با سولفید هیدروژن مخلوط شده و ناخالصی های کاربید را تشکیل می دهد. در نتیجه این ترکیب به دست آمده در فرآیند جوشکاری عوارضی مانند سرفه، اشک، سردرد، سرگیجه، بیهوشی، اختلالات گوارشی، مشکلات تنفسی و … را برای جوشکار ایجاد می کند.

برای جلوگیری از عوارض ذکر شده در هنگام جوشکاری، استفاده از فیلترها و ماسک های مخصوص برای محافظت از مجاری تنفسی ضروری است. همچنین استفاده از سیستم تهویه عمومی و موضعی در کاهش بار آلودگی محیط کار موثر است.

جوشکاری در فضاهای بسته:

همانطور که قبلا اشاره کردیم، تهویه مناسب یکی از موارد مفیدی است که آسیب های احتمالی را کاهش می دهد. بنابراین جوشکاری در محیط بسته به دلیل غلظت بالای گازها و دودهای سمی، محیط را به محیطی خطرناک تبدیل می کند.

لازم به ذکر است که مصرف بیش از حد اکسیژن در حین جوشکاری باعث خفگی و بیهوشی می شود. همچنین اگر قصد جوشکاری در فضاهای تنگ و کوچک دارید، باید از کپسول تنفس هوا استفاده کنید.

وضعیت نامناسب بدن:

سایر خطرات جوشکاری شامل حرکات مربوط به قطعات مفصلی است. برخی از حرکات انسان باعث انواع دردهای عضلانی می شود. این دردهای عضلانی به این دلیل است که وضعیت بدن کاربران یا جوشکارها در حین جوشکاری صحیح و مناسب نیست.

بنابراین گاهی انجام غیر طبیعی این کارها به دلیل شدت و تکرار مکرر باعث بروز مشکلات مفصلی می شود.

برای جلوگیری از عوارض مربوط به نشستن و حرکات بدن در حین کار، زمان استراحت مشخص و منظمی را بین کارها تعیین کنید. همچنین نوع صحیح بالابر بسیار مهم است. 

عوارض ایجاد شده در بلند مدت

مشکلات و خطرات ناشی از جوشکاری نیز می تواند در دراز مدت ظاهر شود. این مشکلات جوشکاری مشکلات مختلفی را برای جوشکاران ایجاد می کند و برای درمان آنها باید با گروهی از متخصصان مشورت شود. بیماری های ریه، حنجره و مجاری ادراری از جمله مشکلاتی است که در افراد مزمن بروز می کند.

همه این بیماری ها در اثر دود حاصل از جوش ایجاد می شوند و آسیب های مختلفی به قسمت های داخلی بدن وارد می کنند. موادی که در لیست مشاهده می کنید از جمله مهم ترین مواد مضر هستند:

• گاز ازون

• گاز های نیتروژن دار

• فلز های:

• آلومینیوم
• کادمیوم
• نیکل
• کروم
• آهن
• مس
• منگنز

اگر می خواهید از عوارض طولانی مدت و خطرات جوش جلوگیری کنید، بهترین راه استفاده از محافظ های ویژه است. اگر در زمینه جوشکاری آزبست فعالیت می کنید باید از ماسک جوش مخصوص استفاده کنید. زیرا این مدل جوش می تواند باعث ایجاد رسوب در ریه ها و افزایش احتمال ابتلا به سرطان ریه در افراد شود.

عوارض ایجاد شده در کوتاه مدت

عوارض کوتاه مدت و خطرات جوشکاری در میان جوشکاران تازه کار بیشتر است. از آنجایی که بدن افراد تازه وارد به چنین خطراتی عادت نکرده و در نتیجه با مشکلات مختلفی مواجه می شوند. یکی از مهمترین مواد مورد استفاده برای لحیم کاری موادی مانند روی، منگنز، مس و اکسید های مس هستند. لازم به ذکر است که این مواد می توانند گازهای سمی تولید کرده و به بدن کاربر آسیب بزنند.

این گازها باعث ایجاد نوعی تب در بدن به نام تب دود می شوند. این مشکل حدود 4-12 ساعت پس از جوشکاری با مواد مورد نظر رخ می دهد. بیماری های جوشکاری حرفه ای دارای تعدادی عوارض خاص است. اینها عبارتند از تشنگی شدید، تب و لرز، سوء هاضمه، درد عضلانی، درد قفسه سینه، سرفه، خستگی، حالت تهوع و طعم فلزی در دهان.

روش های متنوع جوشکاری

همانطور که در ابتدای مقاله در مورد مشکلات و خطرات جوش گفتیم، جوشکاری برای اتصال فلزات و غیر فلزات استفاده می شود. روش های مختلفی برای ذوب این فلزات وجود دارد، مانند جوشکاری اتصالی و غیر آلیاژی. به عبارت دیگر، فرآیند جوشکاری شامل گرما و فشار است، در برخی موارد فقط فشار وجود دارد.

روش های جوشکاری متفاوتی نیز بسته به نوع فلز و کاربرد آن در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. در زیر انواع مختلف روش های جوشکاری را در نظر خواهیم گرفت.

• جوش قوس الکتریکی با الکترود دستی
• جوشکاری قوس پلاسما
• جوشکاری گاز محافظ با الکترود تنگستن
• جوش گاز دستی با الکترود

نکات مهم در هنگام جوشکاری

1-افرادی که در فرآیند جوشکاری در یک فضای محدود قرار دارند باید از کمربند ایمنی، طناب نجات، کپسول هوا و تجهیزات حفاظتی استفاده کنند.

2-هنگام جوشکاری در یک منطقه بسته، دستگاه جوش و سیلندر گاز باید خارج از محل جوش باشد.

3-همانطور که در بالا ذکر شد، از گاز اکسیژن به عنوان تهویه استفاده نکنید. زیرا استفاده زیاد از این گاز باعث خفگی می شود.

4-قبل از ورود به یک فضای بسته، مطمئن شوید که شعله یا گازهای سمی وجود ندارد. همچنین از ورود به مناطقی که سطح اکسیژن آن زیر 19.5 درصد است خودداری کنید.

5-بهتر است یک نیروی کمک کننده و آموزش دیده در کنار خود داشته باشید.

6-تمام کابل ها و سیم ها و خطوط برق باید غیرفعال یا جدا شوند. علاوه بر این، تمام شیرها و کلیدهای روشن/خاموش باید دارای نمادهای مخصوص به خود باشند تا از عملکرد صحیح آنها جلوگیری شود.

7-تمام مشعل ها و تجهیزاتی که از گاز یا اکسیژن استفاده می کنند باید از محل مورد نظر خارج شوند.