برای ایجاد رزوه های داخلی باید یک قلاویز مناسب انتخاب شود. شما در این مقاله درباره مشخصه ها و ویژگیهای قلاویزهای داخلی و تاثیری که در انتخاب آنها دارند آموزش داده خواهید شد.
در این مقاله به شش ویژگی زیر خواهیم پرداخت:
- نوع قلاویز
- شکل سر
- نقطه برش
- فرم (پروفایل) رزوه
- شیار
قلاویزهای نری اصولا به دو دسته متفاوت قلاویزهای دستی و قلاویزهای ماشینی تقسیم بندی می‌شوند.
قلاویزهای دستی:
قلاویزهای دستی به گروههای زیر تقسیم می‌شوند:
- قلاویز های دستی تک برش
- مجموعه های قلاویز دستی دو تکه با قلاویز های مخروطی و نهایی
- مجموعه های قلاویز دستی سه تکه با قلاویز مخروط، ثانویه و نهایی
همانگونه که از اسم این قلاویزها مشخص است در این قلاویزها با دست ایجاد می‌شوند. برای این فرایندبه طور مثال یک آچار قلاویز برای بستن قلاویزدستی استفاده می‌شود. در قلاویزهای تک برشی این امکان وجود دارد که رزوه های داخلی در یک فرایند کاری زده شوند. یک مزیت مجموعه قلاویز دستی چند قسمتی نیروی پایین‌تری است که برای هر قلاویز به‌کارگرفته می‌شود ( کاهش خطر شکستگی). وقتی که باید در یک خم قلاویز مخروطی ایجاد شود، امکان اصلاح با قلاویز بعدی وجود دارد.
قلاویز های ماشینی:
قلاویزهای ماشینی اساسا قلاویزهای تک برشی بوده و رزوه را در یک فرایند کاری ایجاد می‌کنند. از آنجایی که در ماشین کاری دریل به طور عمودی با قطعه کار تنظیم می‌شود، این تعامد ایجاد رزوه مستقیم را ساده می‌کند.
اساسا نوع قلاویز های داخلی که شما مورد استفاده قرار می دهید به عواملی از قبیل کاربرد، زمان و کمیت بستگی دارد. برای مثال اگر بخواهیم رزوه های زیادی را سریع بزنید (تولید سری) استفاده از قلاویز ماشینی منطقی به نظر می رسد.
قلاویز های راست بر و چپ بر:
شما باید همچنین به جهت چرخش پیچ یا عضو مقابل آن توجه کنید. رزوه ها راست‌بر و چپ‌بر هستند. یک پیچ یا نقطه مقابل آن همیشه به همان جهتی بسته می‌شود که رزوه شود. از آنجا که پیچ ها اغلب در جهت ساعتگرد بسته می‌شوند به همین دلیل قلاویزها راستگرد می‌باشند. اگر پیچ بر اثر تنش شل شود باید از رزوه‌های چپ بر استفاده شود. به طور مثال این نوع قلاویز برای اتصال چرخ های سنگ زنی و تیغه اره ای گرد، شلنگ اتصال به سیلندر گاز (در اینجا به منظور ایمنی) یا پدال چپ دوچرخه استفاده می‌شوند. در این موارد یک رزوه چپ گرد (خلاف گردش عقربه های ساعت) زده می‌شود.
۱- ویژگی های قلاویز های داخلی: نوع رزوه
قلاویز ها استاندارد بوده و معمولا استاندارد آنها ایزو می‌باشند. این رزوه ها ناحیه رواداری (تلرانس) بدنه، گام، قطر رزوه، زاویه پهلو و موارد دیگر را شامل می‌شوند.
شما میتوانید مطالب مختصری از متداولترین استانداردها را که ما در جدول زیر آورده‌ایم ببینید:
| نوع رزوه | قلاویزهای دستی | قلاویزهای ماشینی | کاربرد |
| M = metric, DIN ISO 13 | رزوه‌های استاندارد، بیشتر در اروپا استفاده می‌شود، از این رزوه‌ها اغلب استفاده می‌شود. | ||
| MF = metric fine, DIN ISO 13 | مجموعه پیچ‌ها، بیشتر در اروپا استفاده می‌شود، نسبت به M فرم رزوه عمیق‌تر و باریک تری دارد، به طور قابل توجهی می‌تواند نیروی کشش بیشتری را انتقال دهد. | ||
| Ww (BSW) = استاندارد بریتانیایی رزوه بر اساس BS 84 | اتصالات لوله، بیشتر در اروپا استفاده می‌شود، رزوه‌ها با واحد اینچ مشخص می‌شوند. | ||
| UNC= UNC رزوه خشن آمریکایی ANSI / ASME B1.1 | قطعات کامپیوتر، آمریکایی و همتای M اروپایی، بیشتر در آمریکای شمالی استفاده می‌شود، رزوه‌ها با واحد ایچ تعریف می‌شوند | ||
| UNF = رزوه نرم UNF آمریکایی ANSI / ASME B1.1 | آمریکایی و همتای M اروپایی، بیشتر در آمریکای شمالی استفاده می‌شود، رزوه با اینچ تعریف می‌شود. | ||
| PG = DIN 40 رزوه مجرای فولاد ۴۳۰ | قبلا برای نصب الکتریکی استفاده می‌شد، جایگزین شده با M |
۲- شکل سر (هد)
سر قلاویز می‌تواند نوک تیز یا سر تخت باشد. انتخاب سر قلاویز به رزوه کردن سوراخ دوطرفه یا سوراخ یک طرفه (سوراخ کور) بستگی دارد.
یک سوراخ دو طرف باز سوراخی است که از انتهای طرف دیگر قطعه کار عبور کرده است. اما سوراخ یک طرف باز (سوراخ کور) با توجه به عمق مشخص دریل‌کاری شده و تا انتهای قطعه کار زده نمی‌شود. بنابراین سوراخ پیوسته نمی‌باشد. در این مورد بهتر است که براده‌ها به سمت بالای سوراخ انتقال داده شود. این قلاویزهای ماشینی با شیار پیچشی چپ‌گرد هستند که براده‌ها را خلاف جهت برش هل می‌دهند.
در تصویر زیر می‌بینیم که با یک قلاویز نوک تیز رزوه زدن کل بدنه سوراخ یک طرف باز امکان‌پذیر نمی‌باشد. بنابراین برای رسیدن به انتهای سوراخ یک طرف باز از قلاویز سرتخت استفاده می‌شود.
ویژگی:
در سوراخهای یک طرف باز با قطرهای بسیار کوچک به جای قلاویزهای سر تخت از قلاویزهای نوک تیز استفاده می‌شود؛ که دلیل آن فرایند ساخت می‌باشد. در طول ساخت قلاویز باید از بدنه و همچنین سر محکم شود. این کار در محل سر انتهایی و از طریق یک سوراخ مرکز کننده انجام می‌شود. این کار برای قطرهای کوچک امکان‌پذیر نبوده و قلاویز باید نوک‌تیز ساخته شود. از طرف دیگر قلاویزهای سرتخت را می‌توانیم در سوراخهای دوطرف باز نیز استفاده کنیم.
حال به طور حتم از خود می‌پرسید چرا به یک قلاویز ماشینی بخصوص برای سوراخهای دو طرف باز نیازمندیم. وقتی که بالای قلاویز بتواند از انتهای سوراخ عبور کند و خارج شود. قلاویزها می‌توانند برای سوراخهای دو طرف باز در نقطه برشی رزوه های بیشتری داشته باشند. بنابراین با وجود از دست دادن لبه های برش در بالا، رزوه به طور کامل ایجاد می‌شود. اگر تمایل دارید در رابطه با مته گردبر اطلاعات کسب کنید و یا برای خرید آن اقدام کنید، میتوانید از فروشگاه ایران بور اقدام کنید.
در یک سوراخ یک طرف باز سر قلاویز به انتهای سوراخ برخورد کرده رزوه به طور کامل ایجاد نمی‌شود.
